Auteur: John Kroon
Gewapend met de nodige kennis en in gezelschap van drie leken begaf ik mij zaterdag per taxi naar het Strand van de Gekken. Of zoals ze in Torrevieja schrijven: la Playa de los Locos. In de stellige verwachting dat ik vanaf de boulevard daar de 178 deelnemers aan de Ronde van Spanje zou zien passeren. Dat gebeurde ook. Sterker nog, bijvoorbeeld de mannen van Jumbo-Visma verkenden het parcours zelfs tweemaal. Ze deden dat in een zodanig tempo dat leken konden denken de echte wedstrijd te zien. Dat beloofde veel goeds.
De kennis die ik met mij meedroeg, was dat deze ploegentijdrit meer van belang was dan menigeen besefte. Een secondespel tenslotte; wat zouden die verschillen ertoe doen met nog zoveel bergen de komende drie weken voor de wielen?
Maar ik herinnerde mij de allereerste podiumplek die Steven Kruijswijk heeft behaald, de derde plaats in de Tour de France van dit jaar. Toen het algemeen klassement in Parijs definitief was opgemaakt, had hij een voorsprong van 25 seconden op nummer vier, Emanuel Buchman. Achteraf kun je de ploegentijdrit van drie weken eerder doorslaggevend noemen: Jumbo-Visma deed daar 41 seconden korter over dan Bora.
Ook in de Vuelta doet de contrarreloj equipos ertoe. Dat heeft de geschiedenis bewezen. Sinds 2006 is Ronde van Spanje tienmaal met een ploegentijdrit gestart. Al twaalf keer stond er een renner op het podium van het eindklassement, wiens ploeg twintig dagen eerder ook bij de eerste drie was geëindigd. Valverde (driemaal), Nibali (tweemaal), Froome (tweemaal) Velits, Horner, Majka, Quintana en Chaves.
In dit rijtje is die van de Pool Rafal Majka een aparte. Het parcours in 2015 dat de renners in de ploegentijdrit moesten afleggen – zandweggetjes, een smalle brug en dat soort ongemak – was zo gevaarlijk dat de organisatie van de Vuelta na protesten van ploegleiders en renners vooraf besloot de uitslag niet voor het algemeen klassement te laten meetellen. Menig renner deed het daarom relatief rustig aan. Maar Majka’s team werd tweede in de gemarginaliseerde ploegentijdrit en zelf eindigde hij later in het algemeen klassement als derde.
Een bijzondere uitzondering op de ogenschijnlijke wetmatigheid dat goed presteren in de ploegentijdrit vaak leidt tot een podiumplek na de laatste etappe vormt het jaar 2011. Toen stond Juan José Cobo in Madrid op het eindpodium te glunderen. Acht jaar later raakte hij zijn overwinning kwijt, omdat zijn alsnog ontdekte dopinggebruik niet verjaard was. Zijn team, Geox- TMC, was de ploegentijdrit als 21ste en voorlaatste geëindigd. Maar de ploeg van de winnaar-bij-nader-inzien, Sky van Chris Froome, deed het met een 20ste plaats ook opvallend slecht.
Het doet er niets aan af dat een goede teamrace tegen de klok, in die eerste etappe, dikwijls de basis is voor een hoge positie van de kopman in het eindklassement. In 2016 werd daarvoor het beste bewijs geleverd. Nairo Quintana, de winnaar van gisteren, won de Vuelta, Movistar was toen tweede geworden in de ploegentijdrit. Sky won die eerste etappe, Froome eindigde deze Ronde als tweede. Esteban Chaves werd derde, zoals Orica-BikeExchange dat in de ploegentijdrit was geworden.
Op basis van de uitslag van zaterdag is dus te verwachten dat Miguel Angel Lopez en Wilco Kelderman over drie weken in Madrid op het podium staan. Onder het voorbehoud van valpartijen of het genoegen dat de werkelijkheid erin schept om statistieken te logenstraffen.
Terug naar Torrevieja. Terwijl de fluitjes klonken, motoren en renners langs scheurden, bleven veel dwazen gewoon op het strand liggen. Maakte niet uit, bij hun volle verstand stonden toeschouwers met duizenden achter de afzetlinten en reclamedoeken. Wat hebben wielrenners toch een mooi vak. Terwijl ze gewoon hun beroep uitoefenen, kunnen ze steevast op applaus van de toeschouwers rekenen. Ongeacht het niveau waarop ze presteren. Kom daar eens om als loodgieter of leraar. Ook de Nieuw-Zeelander Sam Bewley verkreeg de sympathie van de wielerfans, terwijl hij liet zien dat je een ploegentijdrit, met nog enkele kilometers te gaan, ook solo in wandeltempo kunt voltooien.
Hé, een appbericht van collega Peter Ouwerkerk. Die zat natuurlijk thuis bij de tv, zonder te applaudisseren. Of de Zamboni al langs was geweest, wilde hij weten. Ja, wie is er nu eigenljk loco, vroeg ik me af. Later, de beelden terugkijkend, begreep ik hem. Die zouthelling bij de start glom van genot.
Ai, daar was Jumbo-Visma. Met zijn vijven nog maar. Aan de rugnummers van de achterblijvers kon ik later zien dat de belangrijkste renners nog in hun groep zaten. Maar wel veertig seconden tijd zouden verspelen. Was de ploeg het slachtoffer van een aardschokje, een zeebevinkje? Die heb je af en toe in deze omgeving. Soms zelfs in een mate dat verkleinwoorden niet op hun plaats zijn. Nee, een kinderbadje was leeggelopen en het water was op het verder gortdroge wegdek beland. ‘We hadden niet verwacht dat we de Mississippi moesten oversteken’, twitterde George Bennet later.
De leken en ik zochten een restaurant op waar ze hetzelfde bier schonken als de renners van het winnende Astana op het podium uitgereikt kregen. Toen we opstapten, stroomde er water de weg op waar de renners enkele uren eerder overheen waren geflitst. Een of andere pijpleiding onder de zaak liep leeg.
Ze zouden in Spanje voorzichtiger moeten zijn met aqua.
