Auteur: Bert Wagendorp
In de pr-campagne voor de vierdelige documentaire over zijn loopbaan, Der Gejagte, heeft Jan Ullrich (winnaar van de Tour de France van 1997, viermaal tweede, Vueltawinnaar en olympisch kampioen op de weg in 2000) bekend dat hij tijdens zijn loopbaan doping heeft gebruikt. Dat kwam niet als een verrassing, hij was in 2012 al veroordeeld en had het tien jaar geleden al toegegeven tegenover het Duitse tijdschrift Fokus, maar nu is het dus écht officieel: Jan Ullrich heeft doping genomen, eerst epo en daarna bloeddoping.
Voor wie meer details wil weten, Jan Ullrich – Der Gejagte wordt vanaf 28 november uitgezonden op Amazon Prime Duitsland, en komt bij voldoende belangstelling ongetwijfeld ook bij ons op tv.
Maar hier alvast een onthulling die ook in de docu ter sprake komt: Jan Ullrich is met doping begonnen toen hij na zijn wereldtitel bij de amateurs van 1991 in Oslo was overgestapt naar de profs van Telekom. Omdat hij nog tot het Oost-Duitse sportsysteem behoorde, waar systematisch doping werd toegepast, is het waarschijnlijk dat hij ook voor hij prof werd al aan de verboden middelen zat, maar wellicht wacht Jan met die onthulling tot de volgende documentaire bij Amazon Prime.
De pre-release van Der Gejagte, een soort première voor genodigden, vond al in september plaats in München, en bij die gelegenheid had Ullrich ook al over zijn verleden gesproken – een verleden dat hij ‘onverdraaglijk’ vond. Maar de zin ‘Ik heb gebruikt’ kreeg hij toen nog niet over zijn lippen. Nu het gevecht om de kijkcijfers er echt aan zit te komen, kwam de grote onthulling: jazeker, Ullrich hoorde ook bij de dopers. In Jan Ullrich – Der Gejagte (ik herhaal het nog maar eens) zal hij verder ingaan op wat dat allemaal voor gevolgen had – behalve de sportieve successen dan – en hoe hij in 2018, twaalf jaar na zijn gedwongen afscheid van de sport, geestelijk in elkaar stortte, mede vanwege zijn whisky- en cocaïnegebruik. Een direct gevolg van zijn dopingmisbruik.
Het dopingverleden nog maar eens geëxploiteerd omdat er iets verkocht moet worden – de ene keer is het een boek, de andere keer een documentaire – ik begin er behoorlijk genoeg van te krijgen. Ik heb Jan Ullrich altijd een prachtige wielrenner gevonden, een stilist pur sang. Ik geloof graag wat hij in zijn schuldbekentenis zegt, namelijk dat hij het allemaal heeft gedaan vanwege het ‘gelijke speelveld’ (‘iedereen gebruikte in die tijd doping’) en nooit omdat hij mensen wilde bedriegen of voordeel wilde behalen.
Goed Jan, ich hab’s gehört, dankjewel voor je eerlijkheid.
Maar ik hoef niet tot in lengte van jaren te worden geconfronteerd met het duistere verleden van de wielersport, ik weet het nu wel. Zeker wanneer dat verleden weer eens wordt opgepoetst uit commerciële motieven.
Een jaar of tien geleden geloofde ik de gebruikelijke motieven voor de biecht nog: schoon schip maken met het verleden, het eigen geweten reinigen, jonge wielrenners waarschuwen voor de gevaren van doping en dergelijke. Maar sinds de huichelachtige, gescripte bekentenis van Lance Armstrong bij Oprah in 2013 ben ik er wel klaar mee.
Voor de huidige generatie profs lijkt het me trouwens ook waardeloos, steeds opnieuw een oude held die met een voorspelbare bekentenis zijn levensverhaal te gelde probeert te maken. Jouw vak wordt toch steeds weer in verband gebracht met verboden middelen.
Vanaf nu graag biechten in stilte en niet voor het oog van de camera.
Jan Ullrich Tdfr – Bjarne Riis – Tour De France – Foto Cor Vos ©2009