Auteur: Bert Wagendorp
Foto: still uit documentaire ‘Verloop van jaren – Dichter bij Remco Campert’
De dichter/schrijver Remco Campert, die maandag op 92-jarige leeftijd overleed, was een groot liefhebber van de koers. In het voorjaar miste hij geen klassieker – vooral de Vlaamse wedstrijden genoten zijn voorkeur, vanwege zijn verleden temidden van de Antwerpenaren. Maar hij was ook niet vies van de Tour, het zou mij bepaald niet verbazen als hij de laatste drie dagen van zijn leven nog de eerste etappe-uitslagen van de Tour van 2022 heeft meegekregen. Camperts motto luidde: ‘Wie drie weken lang de Tour de France volgt, hoeft niet met vakantie’, een waarheid als een koe. Volgens Campert waren er maar twee dingen noodzakelijk voor een zomer vol ontspanning: een comfortabele bank en een televisiescherm.
Wat de Tour voor Campert zo aantrekkelijk maakte was het ritueel. Televisie aanzetten en kijken naar het voortpeddelende peloton. Een bezigheid waarbij geen hogere kennis komt kijken en die bovendien wordt gekenmerkt door voorspelbaarheid. Zoals bekend is voorspelbaarheid een van de kenmerken van een geslaagde vakantie. Wie onvoorspelbaarheid zoekt haalt zich allerlei narigheid op de nek, zoals opengebroken auto’s en verzwikte enkels.
Je ziet de schrijver/dichter voor je, zo relaxed mogelijk op de bank, sigaret in de mond, glas witte wijn binnen handbereik. Geen tekenen van opwinding, er leek eerder sprake van een bijna meditatief waarnemen. Een soort halfslaap, waarbij het koersverloop werd opgenomen in een zachte droom. Zonder commentaar, als iemand de kunst van het woordloos genieten beheerste was het Campert. Ook voelde hij niet de behoefte commentaar te leveren, niet met de grote wereldgebeurtenissen, dus ook niet op de koers. Ik heb wel eens gedacht dat het bijzonder aardig zou zijn om Campert een keer commentaar te laten geven bij een Touretappe: urenlang een weldadig zwijgen, alleen zo nu en dan onderbroken door een onverstaanbaar gemompel of een plotselinge wisecrack: ‘De finish nadert, de winnaar weet nog niet dat hij gaat zegevieren.’
Wie Campert ontmoette kreeg niet de indruk te maken te hebben met een sportfanaat. Sport als zodanig boeide hem niet. Hij keek weleens naar voetbal, maar naarmate hij ouder werd begon hij zich steeds meer te ergeren aan de verwende spelers. Over andere sporten sprak hij nooit – wielrennen uitgezonderd. Op de zaterdag van de Omloop Het Nieuwsblad begon voor hem te lente en fleurde hij op, ook al vielen er pakken sneeuw uit de hemel.
Campert was een wielrenner in het diepst van zijn gedachten. Hij hoorde nergens bij, en zodra hij dreigde te worden ingepalmd, ontsnapte hij alsnog. Er was een ding waaraan hij zich stoorde tijdens het kijken naar de koers: de lange tevergeefse vluchtpoging.
Geen wonder. Campert ontsnapte zelf nooit om even in beeld te rijden. Hij ontsnapte om vrij te blijven, om te vermijden dat hij zou moeten voldoen aan de wetten en beperkingen van het peloton. Taco van der Hoorn was zijn held, want in hem herkende hij dezelfde drang.
Dit was zijn laatste ontsnapping – Remco Campert blijft voorgoed uit de greep van het peloton.
De Tourcolumn door Bert Wagendorp, John Kroon en Jeroen Wielaert.
Taco Van Der Hoorn / Photo: Szymon Gruchalski/Cor Vos © 2022