DE ZWARTE KNECHT

Another Brick In The Wall Liggend


Auteur: John Kroon

Tim Krabbé, van De Renner en zeker 71 andere wielerverhalen, verbaasde zich erover. ‘Negers zijn niet alleen afwezig in het schaatsen, maar ook in het wielrennen. Dat is een merkwaardig internationaal verschijnsel.’

  Dat schreef hij in 1981; de term ‘neger’ kon nog onbekommerd worden gebruikt door bleekscheten.

   Sindsdien is er veel veranderd en niet alleen in het correct geachte woordgebruik. Shani Davis kwam het schaatsen winnen en in het wielerpeloton zijn ook zwarte renners gaan fietsen. Nog niet massaal, waardoor menig toeschouwer soms nog steeds roept of denkt: ‘Hé, een zwarte wielrenner.’ Het is ook nog maar vijf jaar geleden dat Henk Lubberding op de radio (Langs de Lijn) verbaasd vaststelde dat er een ‘negertje’ in de Tour meedeed (Kevin Reza). Het was niet kwaad bedoeld, en Lubberding betuigde later zijn spijt. Maar wit is nu eenmaal de kleur die in het wielrennen domineert. Eigenlijk bruin, dankzij de zon.

   Helemaal nieuw zijn zwarte renners niet. Rond de voorlaatste eeuwwisseling was er op de baan het Amerikaanse sprintfenomeen Major Taylor (‘de vliegende neger’ bijgenaamd) die het van iedereen kon winnen, en de Tour de France verwelkomde in de periode 1948-1952 viermaal de donkere Algerijn Abdel-Kader Zaaf. Hij is vooral beroemd geworden doordat hij tijdens een etappe te veel wijn had gedronken – en/of te veel verkeerde pillen had geslikt – en daarna, nog steeds tijdens die etappe, onder een boom zijn roes uitsliep.

   Pas deze eeuw fietsen ze weer serieus op het hoogste niveau mee, de zwarte renners. Zoals de Eritreeër Daniel Teklehaimanot, die het bergklassement van het Criterium du Dauphiné won en de bolletjestrui ook in de Tour droeg. Hij zoekt trouwens een nieuwe ploeg. Of Reza dus, een Fransman wiens ouders uit het Caraïbische Guadeloupe stammen en die al eens racistische opmerkingen van Gianni Moscon naar zijn hoofd kreeg, de Italiaan die wellicht de foutste renner uit het hoogste segment is. Een racende hooligan.

   Verreweg de beste in Afrika (Kenia) geboren wielrenner is Chris Froome, maar deze witman is een Brit. Dus dat telt hier even niet mee.  Daardoor kan de Ethiopiër Tsgabu Grmay een poging doen de beste fietsende Afrikaan te worden. Volgend seizoen stapt hij over van Trek-Segafredo naar Mitchelton-Scott. Daar moet hij Simon Yates gaan helpen bij diens poging om na de Vuelta nu de Tour de France te winnen. Een zwarte knecht in dienst van een witte kopman op een stalen ros (carbon ros, aluminium ros). In het wielrennen is dat geen punt. Die sport kent tenslotte veel meer witte knechten, alleen geen roetveegrenners.

   Grmay heeft zijn ambities eerder uitgesproken. Die luidden achtereenvolgens: de eerste Ethiopiër te zijn in de Tour (dat is gelukt), er een etappe te winnen (nog niet) en tot slot de Tour zelf (een droom van zes jaar geleden die evenmin is uitgekomen). Maar hij is pas 27; zijn beste jaren moeten vermoedelijk nog komen. Eerst maar eens kijken of hij Yates in 2019 kan helpen om Tom Dumoulin van zijn eerste Tourzege af te houden. Als deze blanke Limburger tenminste meedoet.

   Een Afrikaanse toprenner is de beste propaganda voor de wielersport op dat continent. Al zijn er ook andere ontwikkelingen die hoopgevend zijn. Zoals het trainingscentrum in Zuid-Afrika dat de UCI heeft opgezet en het (Zuid-Afrikaanse) Team Dimension Data, dat dit jaar niet alleen Tom-Jelte Slager, Ben King, Edvald Boasson Hagen en Serge Pauwels onder contract heeft, maar ook onder anderen Natnael Berhane (Eritrea), Nic Dlamini (Zuid-Afrika), Samuel Mugisha (Rwanda) en El Mehdi Chokri (Marokko).

   Een World Tour-wedstrijd in Afrika ontbreekt nog op de kalender, maar de Africa Tour van de UCI bracht er ook dit jaar het wielrennen in elf landen, van Gabon tot Kameroen. Al gingen er ook nogal wat wedstrijden niet door.

  In 2025 worden de wereldkampioenschappen op de weg voor het eerst in Afrika gehouden, zo heeft de UCI besloten. Rwanda en Marokko hebben zich gemeld. Dat kan het Afrikaanse wielrennen een nieuw duwtje in de rug geven. 

   Dan is het verder nog wachten op de eerste aansprekende wielrenster met een donkere kleur. Type Sifan Hassan op een racefiets.


‘Another Brick In The Wall’ is een serie columns van De Muur meesters zelve: Peter Ouwerkerk, Bert Wagendorp, John Kroon en Mart Smeets.

Ts17 Team Camp Grmay Portrait 6340 1600X800 C Center


 

Leave a Reply