Auteur: Bert Wagendorp
De UCI gaat vanaf 1 augustus gele kaarten uitdelen. Na de VAR is dat de volgende voetbalmaatregel die door het wielrennen wordt overgenomen. Helaas kunnen we ons niet verheugen op de driftig met een gele kaart wapperende official op de motor, de gele kaart wordt virtueel uitgereikt na afloop van de koers. De gele kaart is een van de maatregelen die de veiligheid in het wielrennen moeten verhogen. Tot 1 januari betreft het een experiment, daarna wordt besloten over definitieve invoering.
Veiligheid – en vooral het voorkomen van valpartijen – is een hot item in het peloton. De val vormt zo langzamerhand een bedreiging voor het businessmodel van de sport. Het is sowieso geen aangenaam gezicht de coureurs tegen het asfalt te zien klappen, maar de vaak zware consequenties van de val degraderen het niveau van de wedstrijden – zoals het afgelopen voorjaar het geval was in de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix, koersen die werden onthoofd door de gedwongen afwezigheid van Wout van Aert.
Met de gele kaart wordt een volgende sanctie toegevoegd aan een al vrij uitgebreid arsenaal van boetes, diskwalificatie en aftrek van UCI-punten dat de wielerjury’s ter beschikking staat. Twee keer geel in een ééndagswedstrijd of etappekoers betekent een onmiddellijke schorsing van zeven dagen, drie keer binnen dertig dagen is goed voor veertien dagen straf.
Allicht zal de dreiging van een kaart de renners tot voorzichtigheid manen, maar of hij het wielrennen daadwerkelijk veiliger zal maken is de vraag. Daarvoor zijn twee andere maatregelen die ook op 1 augustus ingaan vermoedelijk van meer invloed. De eerste is het verlengen van de driekilometerregel, bedoeld om in sprintetappes het gedrang in het zicht van de finish te beperken, naar het opnemen van de tijd op vijf kilometer van de finish. Verder wil de UCI een experiment met beperking van de communicatie – de ‘oortjes’ waarmee de renners contact onderhouden met de ploegleider en elkaar, zouden in sommige wedstrijden helemaal worden verboden of tot een beperkt aantal renners per ploeg worden beperkt.
Dat kan helpen, maar het kan ook net zo goed tegengesteld werken. Behalve de opdracht aan hun renners zich naar voren te dringen en aan het front te melden, gebruiken ploegleiders de communicatie ook om te waarschuwen voor een gevaarlijke afdaling, een glad wegdek of plotselinge obstakels op het parkoers.
Wie de veiligheid van het wielrennen wil verhogen, kan met strenge straffen aandringen op voorzichtigheid, maar meestal wegen dergelijke maatregelen niet op tegen de belangen die in de grote wedstrijden op het spel staan. De wielrenner is qua karakter nu eenmaal bereid grote risico’s te nemen en hij weet dat de val tot de bijna niet te vermijden beroepsrisico’s behoort.
Om het risico van de val te beperken, kun je beginnen met het kleiner maken van het peloton (het peloton in de Tour groeide tussen ‘de Tour van Joop’ van 1980 naar die van Jonas van 2023 van 130 naar 176 renners, oftewel met bijna 40 procent). De gemiddelde snelheid in de Ronde van Frankrijk nam in diezelfde periode met meer dan vijf kilometer per uur toe. Je hoeft geen genie te zijn om te zien dat die twee factoren de kans op valpartijen vergroten.
De UCI zou maatregelen kunnen bedenken om daar wat aan te doen, maar dan moet de bond bereid zijn het karakter van de wielersport drastisch te veranderen – zoals de autosport ooit werd veranderd van een dodemansfestijn naar een redelijk veilige bezigheid. En of de wielerbazen en hun sponsors dat een aantrekkelijk vooruitzicht vinden, is zeer de vraag.
Foto header: Hoogvliet – Netherlands – cycling – cyclisme – radsport – wielrennen – scan negative – nasty accident in Saint Etienne. During the final sprint, Michel Laurent (FRA) crashes. Henk Lubberding (Ti-Raleigh) is disqualified. pictured during Tour de France – Photo: Cor Vos © 2023