Auteur: John Kroon
Lotta Kopecky werd zondag als beste wielrenner van het moment wereldkampioen bij het WK voor vrouwen; de beste wielrenner van het vorige moment, Demi Vollering, werd tweede. Kopecky werd in Glasgow ook twee keer wereldkampioen op de baan. Drie wereldtitels in acht dagen – wie doet dat haar ooit na?
Er was nog een renner die opviel. Ze finishte op twaalf seconden en zat donderdag nog als een omgevallen treurwilg in een Schotse berm, met de handen voor het huilende gezicht. Marlen Reusser, een van de favorieten voor de wereldtitel op de tijdrit, was uitgeteld. Ze stapt af en niet meer op. Ze was op, leeg, klaar. Haar seizoen, succesvol als het was, had te lang geduurd. Het is ook wel een keer mooi genoeg geweest met dat wielrennen – zoiets. Altijd maar van huis zijn.
Voor haar droevige afgang gaf ze niet de verklaring die wielrenners gewoonlijk paraat hebben – ik had vandaag de benen niet – nee, het was iets anders. Ze had vandaag het hoofd niet. Mentaal uitgeput. ‘Ik kon het niet meer opbrengen,’ zei ze. ‘Ik merkte dat ik er niet klaar voor was, geen honger had. […] Ik ben geen machine. […] Ik voel nu de behoefte om “stop” te zeggen.’
Eerlijke woorden, niet vaak te horen in topsport. Ze liet er wel op volgen: ‘Op dit ogenblik.’ Dat bleek een cruciale toevoeging.
Ze had dus even geen zin meer. Je zou kunnen veronderstellen dat de Zwitserse bondscoach haar als een strenge ouder ging toespreken: als je geen zin hebt, dan maak je maar zin!
Maar zo ging het niet. Het was het tijdrijden, haar specialisme, dat Reusser opeens tegenstond. Dat eenzame gevecht tegen de klok die het vertikt om stil te staan. Tot je het maar zelf doet. Heel anders dan een gewone wegwedstrijd waarin je soms onopvallend bent, in teamverband fietst, loyaal kunt zijn of bedrog plegen.
Marlen Reusser, als huisarts afgestudeerd, is geen alledaagse wielrenner. Ze heeft een kijk op de wereld die zoveel breder is dan haar stuur en de weg voor haar neus. Maakt zich zorgen over het klimaat, vliegt liever niet en eet geen vlees. Vindt levensreddend werk in de zorg veel zinvoller dan hard fietsen om anderen te verslaan. Meent dat het eetgedrag van wielrenners soms onverantwoord is. Als je ondergewicht hebt, zou je eigenlijk niet mogen fietsen, zei ze eerder dit jaar in De Muur (editie 80). Ze maakt van haar opvattingen geen geheim, juist omdat ze een bekende topsporter is. ‘Als je het podium krijgt dat ik nu heb, vind ik het je morele plicht je stem te gebruiken om af en toe iets intelligents of goeds te zeggen.’
Zondag liet Reusser haar benen weer spreken. Zat mee in kopgroepen, speelde het ploegenspel met haar ontsnapte landgenoot Elise Chabbey. Het leverde haar geen medaille op, goud en zilver gingen naar renners die ze op andere dagen haar ploeggenoten mag noemen. Ze werd vierde. Een mentale zege. Soms zou je willen dat het podium na afloop net iets breder zou zijn.
Marlen Reusser, 2023 Uci World Championships Cycling – Photo: Luca Bettini/Sca/Cor Vos © 2023