Corrie Timmermans – Photo Cor Vos ©
Auteur: Mart Smeets
Al maandenlang zoek ik in allerlei hoeken en gaten naar gegevens over Nederlandse vrouwen die op de fiets de zogenoemde Ronde van Frankrijk hebben gereden. Ik maakte daar al eerder in deze kolommen melding van en plaag U lezer, er nogmaals mee. Excuses.
Nou was er eigenlijk nooit een officiële en grote Tour de France voor vrouwen waar een stevige organisatie achter stond en waar je via persberichten of overlevering van mensen die het hebben meegemaakt op kunt terugvallen.
In 1955 was er een koers voor vrouwen, maar om nou te zeggen dat het de vergelijking met de mannenkoers van 1955 kon doorstaan, gaat veel te ver. Toch durf ik het aan om nog éénmaal over die koers van toen te beginnen en wel door een zeer speciaal facet uit die koers te belichten.
Voor diegenen die er helemaal niets van weten: in 1955 was er een nogal excentrieke Fransman die een ‘Tour pour les femmes’ opzette. Het heette een internationale ronde te zijn, maar ook dat was een iets te groot begrip. Er waren een paar (men zegt vier of zes) Britse vrouwen die de oversteek naar Frankrijk maakten en van die Britse dames was Millie Robinson de allerbeste. Zij staat, voor zover er van een officiële Tour des Dames gesproken kan worden, als winnares van deze wedstrijd te boek. De totale lengte van de etappes die tussen 28 september en 2 oktober werden verreden werd vastgesteld op 373 kilometer.
In Frankrijk werd flink geprotesteerd: vrouwen hoorden niet op een fiets gezet te worden om officieel een koers te rijden; dat vond de goegemeente in die dagen ‘onethisch’.
Wel grappig en ook vreselijk gênant is het de opmerking van Marc Madiot hier naar boven te halen. Madiot (die van die grote mond en die aanstellerijen in zijn ploegleiderswagen als een van zijn renners een etappe wint) zat ooit aan in een Frans wielerpraatprogramma en zei toen (met droge ogen): ‘Een vrouw op een fiets is eigenlijk iets afschuwelijks. Het is vooral lelijk.’
Later zou Jeannie Longo hem flink de oren wassen, maar hij was en bleef een fel tegenstander van vrouwenkoersen en bond eigenlijk pas de laatste jaren een beetje in.
Er moet in 1955 ook een Nederlandse vrouw opgestapt zijn. Enig uitpluiswerk levert de naam van ene A. van der Peet op. In de verslagen van die dagen komt ze verder niet meer voor: niet in het eindklassement en ook niet in de uitslag van de eerste etappe. Nader onderzoek leerde me dat ze, hoogstwaarschijnlijk, niet is opgestapt voor de eerste etappe omdat het haar toch te gortig leek om bijna 400 kilometer door het herfstige Frankrijk te gaan koersen.
Een andere lezing was dat ze wel van start is gegaan, maar al snel afgedraaid is en de trein naar Nederland heeft genomen. Waar de waarheid ligt, weet ik nog steeds niet; uit die jaren bestaan er geen verslagen, anders dan die ik gezien heb en daarin wordt haar naam niet meer genoemd, alleen staat er achter haar naam ‘non partant’. Duidelijk dus. Niet opgestapt. Waarom niet?
Mevrouw van der Peet trouwde en kreeg een kind. Een kind van dat kind, zo kwam ik te weten, koerst tegenwoordig op de baan, de jeugdige Steffie van der Peet. Via mijn dochter (die wel Facebook gebruikt als sociaal contactmiddel, waar ik dat niet heb) heb ik geprobeerd contact met deze renster te krijgen, maar een antwoord kreeg ik nooit.
Jammer.
Het werk aan dit erg aardige project bracht me op nette wijze door maanden zelfopsluiting heen: opzoeken kost tijd, zoals velen zullen weten. Hoe cru het ook klinkt: het was tevens een best middel om de soms wurgende Corona-dagen door te komen.
Steffie bereikte ik echter niet en dat is wel weer flink jammer, want waarschijnlijk zit er een fraai verhaal aan haar oma vast, een verhaal dat nergens te vinden is.
Net zoals een ander verhaal van een Nederlandse vrouw die ooit in Frankrijk opstapte (in 1986) me blijft achtervolgen. De naam van deze renster is Corrie Timmermans en na twee maanden zoeken en pluizen weet ik dat ze de koers van 1986 uitgereden heeft, dat ze koerste in de jaren tachtig en dat ze of in Waalwijk of daar in de buurt geboren is, ergens in de beginjaren zestig.
Ik vond van haar een foto waar ze op te zien is met Jo de Roo, de bekende Zeeuwse renners uit de jaren zestig en zeventig. Leuk, maar verder geen gegevens. Ik kwam beetje bij beetje meer van haar te weten, maar als inspecteur Vlijmscherp miste ik de finale doorbraak: ik wilde weten wanneer ze geboren was, want dat weet ik van alle andere vrouwen wel – alleen niet van haar.
Waar dat zoeken me gebracht heeft? Bij de gemeente Waalwijk, in de diepe dieptes van het Internet, bij Margaretha Groen, die met haar samen koerste, maar haar toch later kwijt geraakt was, via Bennie Ceulen, de wandelende Limburgse wieler-encyclopedie die vele telefoonnummers weet te vinden, bij een zorgvereniging die failliet is gegaan, bij uitslagen en lijsten en bij de wetenschap dat ze hoogstwaarschijnlijk in Den Bosch is gaan wonen. Ze heet geen Timmermans meer, maar lijkt terug gevallen te zijn op haar meisjesnaam Verhoeven.
En ja, ze zou best eens de zuster van professional en Tour-etappe-winnaar Nico Verhoeven kunnen zijn. Ingesproken berichten op een niet geheel zeker (Belgisch) telefoonnummer van hem leverden een hoop tuut-tuut-tuut op.
Juist, om langzaamaan compleet gek te worden, maar ik zoek door. Ik probeer zo goed mogelijk ‘compleet’ te worden.
Ik heb nog even, maar de geduldknobbel gaat een beetje steken. Dus als een lezer van deze woorden iets weet van mevrouw A. van der Peet of van Corrie Timmermans die nu, waarschijnlijk, weer Corrie Verhoeven heet, houd ik me aanbevolen om in contact te komen.
Ik geef toe, dit is bepaald geen sexy column in dit fraaie wielertijdschrift en ik ga behoorlijk diep door het stof hiervoor. Het is zo’n beetje de laatste dukdalf op zoek naar iets dat een beetje op gewenste volledigheid lijkt.
En dan nog een derde naam die ik loslaat op U lezer: heeft de renster Christel Janssen uit Tegelen ooit de Tour of een afgeleide daarvan gereden? Wie weet dat?
Help!