Auteur: Bert Wagendorp
Wiep Idzenga, bewierookt Muur-auteur, gaat een boek schrijven over Mathieu van der Poel en Wout van Aert. Het verschijnt vroeg in zomer van 2021, als de twee er hopelijk alweer mooie duels in de klassiekers op hebben zitten en ze elkaar gaan treffen in de Tour de France.
De tweestrijd, flink aangewakkerd in de media, behoort tot de schatten van de sport. Duels willen we zien! Gevechten op leven en dood om de hegemonie, flink van peper voorzien door uitdagende uitspraken van de betrokken giganten. Die moeten namelijk niet flauw gaan doen en verklaren dat ze eigenlijk de beste vrienden of vriendinnen zijn en zo de spanning verpesten.
Het helpt als de twee reuzen karakterologisch van elkaar verschillen. Zo wordt het voor het publiek van de titanenstrijd gemakkelijker om partij te kiezen. De fan kiest niet louter op grond van sportieve resultaten, maar vooral op basis van sympathie. En sympathie is vaak weer gebaseerd op herkenning. De twee tegenstanders mogen dus best hun karaktertrekken – en die van de vijand – flink uitvergroten om de tegenstelling wat aan te scherpen en de achterban helder in kampen te verdelen.
De sport bloeit bij het tweegevecht. Gelukkig zijn er altijd wel slimme atleten bereid de tegenstellingen flink aan te zetten, in de wetenschap dat beide concurrenten daarvan voordeel hebben.
Tot de bekendste tweegevechten in het wielrennen behoort dat tussen Anquetil en Poulidor. Anquetil nam de rol op zich de koude winnaar te spelen, de berekenende rationalist. Poulidor was sterk als de schlemiel die steeds tweede werd achter Monsieur Chrono en die in talloze Tour de Frances niet eenmaal de gele trui droeg. Anquetil won veel wedstrijden, Poulidor de meeste harten van de fans – die altijd kiezen voor de underdog. Beiden werden miljonair, mede door de publicitair vakkundig opgeklopte tegenstelling.
Van echte haat tussen de twee was nimmer sprake, Poulidor bezocht zelfs het sterfbed van zijn vriend. Daar, wil de legende, zei Anquetil tegen Poupou dat hij alweer tweede was geworden.
Het Italiaanse wielrennen werd na de Tweede Wereldoorlog groot dankzij de nóg diepere en nog scherper benadrukte tegenstelling tussen de rivalen Fausto Coppi en Gino Bartali. Bartali werd neergezet als de vertegenwoordiger van het conservatieve Italië, Coppi als de modernist die er nogal liberale ideeën op na hield. Het tweetal verdeelde Italië in Coppiïsten en Bartalianen en daarvan plukten beiden de vruchten.
Ook hun rivaliteit was in werkelijkheid minder hartverscheurend dan werd gesuggereerd. Bij de begrafenis van de jong overleden Coppi was er geen droeviger man dan Bartali. De Oude Monnik wist aan wie hij zijn faam en welvaart mede had te danken.
De boksers Cassius Clay (toen nog) en Joe Frazier, de 1500-meter-lopers Seb Coe en Steve Ovett, schaatsers Ard Schenk en Kees Verkerk, sprinters Carl Lewis en Ben Johnson, voetballers Lionel Messi en Cristiano Ronaldo, tennissers Pete Sampras en André Agassi, Bjorn Borg en John McEnroe: het wemelt in de sporthistorie van Grote Rivalen die zichzelf én hun sport een grote dienst bewezen.
De brutale uitdager die de hegemonie van een concurrent niet accepteert en hem te lijf gaat is bijna een voorwaarde voor populariteit – die van hemzelf én die van zijn vermaledijde tegenstander. Eddy Merckx verwierf nooit de liefde van het volk: geen grote tegenstander. Het schaatsen heeft jarenlang geleden onder de superioriteit van Sven Kramer – ook nooit de populairste.
Even dreigde in het wielrennen een mooie rivaliteit te ontstaan tussen Lance Armstrong en Jan Ullrich, maar die was alweer voorbij voor hij tot grote bloei had kunnen komen.
Het zal voor Van der Poel en Van Aert niet gemakkelijk zijn hun rivaliteit uit te bouwen tot een legendarische tweestrijd, ondanks het altijd vruchtbare Holland-België-sentiment. Ze zijn vermoedelijk karakterologisch te weinig verschillend om dat publicitair uit te buiten, hun aanvallende strijdwijze vertoont overeenkomsten en het zijn allebei sympathieke gasten die niet geneigd zijn keihard uit te halen of de boel op te stoken.
Maar wat niet is, kan komen. Na de laatste Gent-Wevelgem liet Van Aert zich tamelijk kritisch uit over Van der Poels strijdwijze. Tijdens hun lange dominantie in het veldrijden zag je de irritaties groeien. Nog een paar akkefietjes en de blauwe lucht betrekt en het gaat stormen.
Ik kijk erg uit naar Idzenga’s boek.
‘Another Brick In The Wall’ is een serie columns van De Muur meesters zelve: Peter Ouwerkerk, Bert Wagendorp, John Kroon en Mart Smeets.
Loenhout, Belgium – Mathieu Van Der Poel / Award Ceremony Of The 3Th Leg Of The Juniors Gva Trophy Cyclocross Race Of Loenhout On December 28, 2011 – Left Wout Van Aert En On The Third Place Martijn Budding / Foto Anton Vos/Cor Vos ©2011